Më 1 shtator 2023, Sekretariati i Përgjithshëm i Qeverisë ka lidhur marrëveshje për licencat e softuerit me kompaninë Aitoniks nga Shkupi në vlerë prej 23 milionë eurove. Kjo shumë është 8 milionë euro më e shtrenjtë se marrëveshja e fundit e tre viteve më parë
Shkup, 19 shtator – Më pak se një muaj më parë, një institucion shtetëror i raportoi Qendrës Kombëtare përgjegjëse për incidentet kompjuterike (MKD-CIRT) ishte objektiv i një sulmi hakerësh. Është gjithashtu raporti i vetëm në këtë periudhë kohore i dorëzuar në MKD-CIRT që është në varësi të Agjencisë së Komunikimeve Elektronike (AEK). Nga aty, megjithatë, e mbajnë të fshehtë emrin e institucionit shtetëror.
Raporti bën fjalë për një sulm me një numër të madh të vizitave në ueb-faqen e institucionit, gjë që pengon funksionimin normal të tij. Vitin e kaluar ka pasur numrin më të madh të raportimeve për sulme hakerësh ndaj institucioneve shtetërore në vend. Nga mesi i gushtit 2023, numri i raportimeve është 155, nga të cilat 12 konsiderohen si incidente të rënda. Megjithatë, AEK vëren se as këto shifra nuk janë reale, pasi sipas ligjit, institucionet dhe kompanitë private nuk janë të detyruara t’i raportojnë. Dhe një numër i madh i tyre vendosin të mos e bëjnë këtë.
Më 1 shtator 2023, Sekretariati i Përgjithshëm i Qeverisë ka lidhur marrëveshje për licencat e softuerit me kompaninë Aitoniks nga Shkupi në vlerë prej 23 milionë eurove. Kjo shumë është 8 milionë euro më e shtrenjtë se marrëveshja e fundit e tre viteve më parë, kur Qeveria ndau 15 milionë euro për mbrojtjen e institucioneve nga siguria kibernetike me të njëjtën kompani, në kohën kur personi i parë i Sekretariatit të Përgjithshëm ishte Dragi Rashkovski.
Katër kompani dorëzuan oferta në shpallje – fituesi, Aitonics, si dhe Comtrade Distribution, Telelink Business Services dhe Softwareone AG. Edhe pse oferta e “Aitronics” nuk ishte më e ulëta, që ishte kriteri kryesor për fitimin e tenderit, kjo kompani gjithsesi arrin të mposhtë konkurrencën. Oferta më e lartë e pranuar ishte 24.911.456 euro, ndërsa më e ulëta 21.341.329 euro. “Sekretariati i Përgjithshëm ka kryer hulumtime dhe konsultime me institucionet përkatëse, si rezultat i të cilave numri i institucioneve të përfshira në këtë prokurim është rritur në 22, për dallim nga ai i mëparshmi që ishte bërë për 18 institucione. Këto janë Qeveria, të gjitha ministritë, FSSHM, FPIM dhe Doganat. Me këtë blerje, ofertuesi për kohëzgjatjen e Marrëveshjes duhet të sigurojë instalimin, zbatimin dhe trajnimin për licencat dhe shërbimet e kërkuara të Microsoft, aplikimi i të cilave do të rriste efikasitetin dhe efektivitetin e operimit, si dhe do të siguronte ngritjen e nivelit të sigurinë në operacion. ‘Një arsye shtesë është diversiteti i kushteve të tregut’”, thotë qeveria.
Partia opozitare VMRO-DPMNE ka reaguar ndaj blerjes së licencave dukshëm më të shtrenjta se ato të mëparshme. Zëdhënësi Naum Stoilkovski pyeti se si është e mundur që një marrëveshje për licencë, e cila para 3 vitesh ishte 15 milionë euro, tani peshon më shumë se 26 milionë dollarë.
“Duhet theksuar se kjo kontratë prej më shumë se 26 milionë dollarësh marramendëse për licencat e softuerit është vazhdimësi e së njëjtës kompani që ka lidhur kontratë me Dragi Rashkovskin në vitin 2020, pak para largimit të tij nga pozita e Sekretarit të Përgjithshëm të Qeveria, gjithashtu për tre vjet, me një rekord të atëhershëm 15 milionë euro për licencat e softuerit për administrim. Tender që nuk kaloi pa skandal, pra me procedurë të përsëritur dhe me kushte të mëparshme të fshira?”, tha zëdhënësi i VMRO-DPMNE-së, Naum Stoilkovski. Ai i drejtoi edhe pyetje qeverisë – në çfarë pjese në këto tre vjet e ka avancuar funksionimin, shërbimet e administratës, që tani paguan 26 milionë dollarë për licenca dhe programe kompjuterike. (Z.M)