Danimarka nuk është e vetmja që përballet me renditjen e Trumpit. Ai ka vënë në shënjestër Kanadanë, Panamanë dhe, së fundmi, Kolumbinë për të marrë atë që dëshiron. Chrystia Freeland, një kandidate për kryeministre kanadeze, ka bërë thirrje për një Samit të liderëve nga Meksika, Danimarka, Panamaja dhe Bashkimi Evropian për të koordinuar një përgjigje
Danimarka ka njoftuar një plan rreth 2 miliardë euro, për të forcuar sigurinë në Arktik dhe Atlantikun e Veriut, dy zona strategjike për shkak të afërsisë së tyre me Shtetet e Bashkuara dhe Rusinë. Vendimi vjen si përgjigje ndaj kërcënimeve të Donald Trump, i cili ka shprehur synimin e tij për të blerë Grenlandën.
“Niveli i kërcënimit në Arktik dhe në Atlantikun e Veriut është rritur. Prandaj, ne duhet të forcojmë ndjeshëm praninë e mbrojtjes në këto rajone”, tha ministri danez i Mbrojtjes, Troels Lund Poulsen duke njoftuar planin. Dhe çështja e Grenlandës përfundon gjithashtu në tryezën e NATO-s: gjatë ditës së djeshme, kryeministrja daneze Mette Frederiksen u ndal fillimisht në Berlin, më pas në Paris për të bërë një bilanc me kancelarin Olaf Scholz dhe presidentin Emmanuel Macron. Së fundi, në Bruksel, ku ajo u prit nga Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte.
PLANI 2 MILIARDË EURO
Programi, i hartuar me mbështetjen e partive kryesore politike daneze dhe në bashkëpunim të ngushtë me Grenlandën dhe Ishujt Faroe, përfshin investime në anije të reja Arktike, drone me rreze të gjatë dhe sisteme të mbikëqyrjes satelitore. Tre varkat e reja do të zëvendësojnë gradualisht anijet e vjetruara të klasit Thetis , duke siguruar kontroll më të mirë të territorit. Megjithatë, kjo nuk është nisma e parë e Danimarkës për Arktikun: një marrëveshje e ngjashme u nënshkrua në vitin 2021, e cila më pas mbeti pjesërisht e pazbatuar.
“Qeveritë e mëparshme nuk kanë bërë mjaftueshëm”, pranoi Poulsen, duke premtuar një marrëveshje të mëtejshme të mbrojtjes që do të finalizohet në vitin 2025. Qeveria e Grenlandës e përshëndeti gjithashtu planin. Ministrja e Jashtme e Groenlandës, Vivian Motzfeldt , nënvizoi rëndësinë e masave të reja për sigurinë e ishullit. Ndër prioritetet e ardhshme, është planifikuar një rishikim i flotës daneze, me detaje të mëtejshme që priten në muajt e ardhshëm.
MOBILIZIMI I BE
Çështja e Grenlandës ka tërhequr vëmendjen ndërkombëtare, me Bashkimin Evropian që shpreh mbështetjen e plotë për Danimarkën dhe territorin e saj autonom. Kaja Kallas, përfaqësuesja e Lartë e BE-së për Politikën e Jashtme, përsëriti mbështetjen për Danimarkën dhe Grenlandën, por nënvizoi rëndësinë e mos spekulimit. “Sigurisht që ne mbështesim Danimarkën, e cila është një nga shtetet tona anëtare, dhe rajonin e saj autonom, Grenlandën, por nuk duhet të spekulojmë”. Dhe dje erdhi paralajmërimi i ri nga kancelari gjerman Olaf Scholz i cili tha: “Kufijtë nuk mund të lëvizen me forcë ”. Kërcënimi i një aksioni të mundshëm ushtarak është në axhendën e BE-së. Kur u pyet për Grenlandën, Komisioneri i Mbrojtjes Andrius Kubilius tha: “Ne jemi gati të mbrojmë shtetin tonë anëtar Danimarkën”.
“FIKSIMI” I TRUMP
Sakaq, Trump ka nënvizuar fiksimin e tij me Grenlandën, gjë që i referohet mandatit të tij të parë. Ai këmbëngul se dëshiron të marrë në dorë ishullin më të madh në botë për arsye sigurie dhe ka refuzuar të përjashtojë përdorimin e forcës. Por si konsideratë shihen edhe burimet minerale. Presidenti amerikan është tallur me aftësinë e Kopenhagës për të mbrojtur ishullin, i cili ka një sundim të gjerë në shtëpi, por nuk ka ushtri të vetën dhe është pjesë e Mbretërisë së Danimarkës.
SHBA ka një bazë ajrore në Grenlandë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore dhe ka të drejtë të rrisë praninë e saj ushtarake atje për sa kohë që konsultohet dhe informon Danimarkën dhe Grenlandën.
Danimarka nuk është e vetmja që përballet me renditjen e Trumpit. Ai ka vënë në shënjestër Kanadanë, Panamanë dhe, së fundmi, Kolumbinë për të marrë atë që dëshiron. Chrystia Freeland, një kandidate për kryeministre kanadeze, ka bërë thirrje për një Samit të liderëve nga Meksika, Danimarka, Panamaja dhe Bashkimi Evropian për të koordinuar një përgjigje.
