Në një ceremoni të mbajtur për dorëzimin e detyrës, António Costa, Presidenti i ri i Këshillit Evropian, mbajti një fjalim frymëzues teksa mori detyrën nga paraardhësi i tij, Charles Michel
Në fjalën e tij, Costa falënderoi Michel për lidershipin e tij gjatë disa prej momenteve më sfiduese që ka përjetuar Bashkimi Evropian.
Costa, ish-kryeministër i Portugalisë dhe ish-kryetar bashkie i Lisbonës, deklaroi se ndjehej krenar për mundësinë që tani i është dhënë për të shërbyer si President i Këshillit Evropian.
Ai theksoi rëndësinë e Bashkimit Evropian, duke theksuar se vetëm përmes një Evrope të bashkuar mund të arrihet siguria, stabiliteti dhe mirëqenia për të gjithë kontinentin.
Costa theksoi se uniteti në diversitet është forca më e madhe e Bashkimit Evropian. Ai përmendi historitë dhe kulturat e ndryshme të 27 vendeve anëtare dhe nënvizoi se kjo shumëllojshmëri është një pasuri dhe jo një pengesë.
Në fjalën e tij, Costa vendosi theksin tek vlerat themelore të Evropës si dinjiteti njerëzor, liria, demokracia, barazia, shteti i së drejtës dhe të drejtat e njeriut, përfshirë mbrojtjen e pakicave. Ai theksoi se këto vlera janë thelbësore për mënyrën e jetesës evropiane dhe duhen mbrojtur.
Duke iu referuar luftës në Ukrainë, Costa deklaroi se Evropa duhet të qëndrojë e bashkuar në mbështetje të një paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme, të bazuar në të drejtën ndërkombëtare.
Costa e përshkroi zgjerimin e Bashkimit Evropian drejt Ballkanit Perëndimor dhe fqinjëve lindorë si një mjet të fuqishëm për paqe dhe stabilitet.
“Zgjerimi në Ballkanin Perëndimor dhe fqinjët tanë lindorë është një mjet i fuqishëm për paqen, sigurinë dhe prosperitetin – dhe një imperativ gjeopolitik. Si Bashkimi Evropian ashtu edhe vendet kandidate duhet të punojnë më shumë dhe më shpejt – pa afate kohore artificiale, por edhe pa pengesa të panevojshme”.
Ai gjithashtu theksoi nevojën për të lënë mënjanë konceptet e vjetruara të ndarjes globale si “Veriu Global” dhe “Jugu Global” dhe për të ndërtuar një partneritet global të bazuar në multilateralizëm dhe zhvillim të qëndrueshëm.
Në fjalimin e tij, Costa vuri në dukje se Bashkimi Evropian duhet të përmbushë premtimin e tij për mirëqenie të përbashkët duke investuar në inovacion, aftësi dhe zhvillim të qëndrueshëm. Ai përmendi raportet e Enrico Lettës dhe Mario Draghit si thirrje për veprim dhe identifikoi prioritetet e përcaktuara në Deklaratën e Budapestit.
Costa, ish-kryebashkiak i Lisbonës, e ka fituar emrin e tij si një ndërmjetës duke krijuar koalicione të brishta për të mbajtur pushtetin në vendin e tij. Një taktikist pragmatik dhe i aftë, ai u bë i njohur për arritjen e marrëveshjeve të pabesueshme dhe shndërrimin e dështimeve në mundësi.
“Në demokraci, politika duhet të bazohet në kompromis. Njeriu hyn në politikë për të bërë marrëveshje”, tha ai në një intervistë këtë vit.
Në skenën evropiane, në vitin 2020 ai ndihmoi të arrinte një marrëveshje me kryeministrin hungarez nacionalist Viktor Orban për të kaluar një plan të madh rikuperimi pas Covid-it. Por përpjekjet për ta emëruar atë në një post udhëheqës në Bruksel u penguan gati pasi ai u detyrua të japë dorëheqjen vitin e kaluar për shkak të një hetimi për korrupsion ndaj administratës së tij.
Në fund, megjithatë, hetimi për korrupsion u shpërbë, me një gjykatë që vendosi në prill se nuk kishte asnjë indikacion që një krim ishte kryer. Kjo e hapi rrugën për liderët e BE-së, shumë prej të cilëve, përfshirë presidentin francez Emmanuel Macron, kanë lidhje personale të ngrohta me Costën, për ta zgjedhur atë për këtë post të mirëpaguar.
Ngjitja e Costës në krye të BE-së shënon herën e parë që dikush me origjinë jo-evropiane do të marrë një nga pozitat më të larta të bllokut. Babai i tij, shkrimtari komunist Orlando da Costa, ka lindur në Mozambik nga një familje që origjinën e kishte në Goa, ish-koloninë portugeze në Indi.
Pavarësisht se Costa, i lindur në Lisbonë, nuk ka luajtur shumë me origjinën e tij të përzier gjatë karrierës së tij politike në atdhe, në vitin 2017 ai mori një kartë nderi të Qytetarit të Jashtëm të Indisë nga kryeministri Narendra Modi dhe e përdori këtë lidhje për të ndihmuar në forcimin e marrëdhënieve midis dy shteteve.
