Polonia fillimisht bëri të ditur se donte të ndalonte ofrimin e ndihmës ushtarake për Ukrainën. Më pas, qeveria polake tregoi se do të vazhdonte të dërgonte armë sipas kontratave ekzistuese. Gjysma e kthesës së Vasravia-s, që nga shpërthimi i luftës mes mbështetësve më të zjarrtë të Kievit, i përgjigjet kryesisht dy arsyeve: një zyrtare dhe një jozyrtare. E para, siç shpjegoi kryeministri polak Mateusz Morawiecki ka natyrë ushtarake, pasi vendi synon të forcojë ushtrinë e tij në vend që të vazhdojë të fokusohet në riarmatimin e forcave ukrainase. Megjithatë, në prapaskenë, por gjithnjë e më evidente, ka një arsye tjetër të dobishme për të shpjeguar ftohjen e Polonisë ndaj Volodymyr Zelensky, dhe kjo përkon me krizën në importet bujqësore ukrainase, veçanërisht të grurit. Me zgjedhjet parlamentare në prag, udhëheqësit polakë nuk kanë ndërmend të humbasin mbështetjen e fermerëve vendas, shumë prej të cilëve janë të mërzitur që produktet ushqimore ukrainase kanë përmbytur tregun e brendshëm, duke ulur çmimet dhe duke dëmtuar mjetet e tyre të jetesës.
Çfarë po ndodh me Poloninë?
Rivalja e Moskës dhe anëtare kyçe e NATO-s, Polonia nuk do t’i kthejë plotësisht shpinën Ukrainës, në kuptimin që do të vazhdojë të mbështesë kauzën e Kievit kundër ofensivës ruse. Mënjanë gjeopolitikën, marrëdhëniet diplomatike mes dy vendeve kanë arritur megjithatë në nivelet e tyre më të ulëta, në një kthesë të bujshme të një prej marrëdhënieve më solide që nga fillimi i operacionit special ushtarak rus. “Ukraina po mbrohet nga një sulm brutal nga Rusia , dhe unë e kuptoj këtë situatë, por, siç thashë, ne do të mbrojmë vendin tonë. Le të mos transferojmë më armë në Ukrainë, sepse tani po armatosim Poloninë”, tha kryeministri polak.
Kriza e grurit
Krahas shpjegimit të dhënë nga Morawiecki, ekziston arsyeja e vërtetë e përçarjes polako-ukrainase. Prej muajsh, marrëdhëniet mes dy vendeve janë komplikuar ndjeshëm për shkak të embargos së vendosur nga Varshava për importet e grurit në Kiev. Qeveria polake dëshiron të mbajë farat e Ukrainës jashtë kufijve të saj për të mbrojtur fermerët e saj, të cilët përbëjnë një bazë të rëndësishme elektorale për partinë aktuale qeverisëse. Tensionet u përkeqësuan më pas pas vendimit të Komisionit Evropian për të mos zgjatur kufizimet në importin e grurit të Kievit dhe refuzimit të Polonisë, Sllovakisë dhe Hungarisë për të hequr ndalimin. Szymon Szynkowski , Ministri polak për Çështjet Evropiane tha se qeveria polake është “e pamëshirshme” për këtë çështje, sepse merr parasysh interesat e fermerëve. “Veprimet e Ukrainës nuk na bëjnë përshtypje, por ato bëjnë një përshtypje të caktuar në opinionin publik polak. Sondazhet e vërtetojnë këtë, si dhe niveli i mbështetjes publike për ndihmën e mëtejshme për Ukrainën. Dhe kjo është e dëmshme për vetë Ukrainën”, tha ai . “Ne do të donim të mbështesim Ukrainën më tej, por që kjo të jetë e mundur ne duhet të kemi mbështetjen e popullit polak. Prandaj, nëse nuk ka mbështetjen e popullit polak, do të jetë e vështirë për ne që të vazhdojmë të mbështesim Ukrainën ashtu siç ne kanë bërë deri më tani”.
Shkëndijat mes Kievit dhe Varshavës
Ukraina i bëri thirrje Polonisë që të “lënë mënjanë emocionet” dhe të marrë një qasje “konstruktive”në mosmarrëveshjen mbi eksportet e grurit ukrainas midis dy aleatëve fqinjë në luftën kundër Rusisë. “Ne kërkojmë nga miqtë tanë polakë të lënë mënjanë emocionet,” shkroi zëdhënësi diplomatik ukrainas Oleg Nikolenko në Facebook pasi Varshava njoftoi thirrjen e ambasadorit ukrainas. Autoritetet polake kanë thirrur në fakt ambasadorin ukrainas në vend, Vasil Zvarich, për të protestuar kundër fjalëve të Zelensky, i cili kritikoi qëndrimin e Varshavës në lidhje me kufizimet në importet e grurit nga Ukraina. Zëvendësministri Pawel Jablonski, shprehu protestën e fortë të palës polake kundër deklaratave të bëra nga Presidenti Zelensky në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, sipas të cilave disa vende të BE-së kufizohen në propozimin e solidaritetit, duke mbështetur indirekt Rusinë: Zv. Ministri nënvizoi se kjo tezë nuk është e vërtetë ndaj Polonisë dhe mbi të gjitha është e pajustifikuar ndaj vendit të tyre.
