Edhe pse vëllimi i kredive për banesa është ende më i vogël krahasuar me kreditë konsumatore, ato po rriten me ritme më të shpejta. Në fund të dhjetorit 2024, qytetarët e Maqedonisë kishin borxh prej 1.535 miliardë euro për kredi banimi. Krahasuar me muajin nëntor, kjo përfaqëson një rritje prej 34 milionë euro për një muaj
Albina REKA
Shkup, 29 janar – A kanë vendosur qytetarët e Maqedonisë që të shmangin borxhin për shpenzime ditore të parëndësishme dhe të fokusohen vetëm në investime personale dhe familjare? Kjo pasqyrohet në të dhënat e fundit të Bankës Popullore të Maqedonisë që i referohen fundvitit të kaluar dhe ofrojnë një pasqyrë krahasuese të preferencave të popullatës për llojet e ndryshme të borxhit. Të dhënat e dhjetorit të vitit të kaluar, sipas Bankës Popullore, tregojnë se qytetarët e Maqedonisë po shmangin gjithnjë e më shumë përdorimin e minuseve të llogarive rrjedhëse dhe kartave të kreditit, të cilat për më tepër, kanë ende interesat më të larta. Në anën tjetër, qytetarët e Maqedonisë po preferojnë gjithnjë e më shumë të marrin kredi për banesa, duke u fokusuar në zgjidhjen e çështjes së strehimit, ose kredi konsumatore, të cilat shpesh përdoren për blerjen e makinave, teknikës së bardhë, ose për nevoja shumë më thelbësore sesa për shpenzime të përditshme.
Megjithatë, ka edhe raste kur një qytetar merr një kredi konsumatore për të mbyllur disa karta krediti dhe për të reduktuar varësinë nga shpenzimet, duke përdorur këtë mundësi për të pasur më shumë thjeshtësi dhe transparencë gjatë pagesës në këste.
Në fund të dhjetorit të vitit të kaluar, qytetarët e Maqedonisë kishin borxhe më të mëdha ndaj bankave, kryesisht në formën e kredive konsumatore, të cilat arrinin vlerën prej 2.095 miliardë euro. Ky është një rritje prej 27 milionë euro krahasuar me muajin e kaluar, duke treguar se shumë kredi të reja konsumatore janë marrë nga popullata brenda një periudhe njëmujori. Për krahasim, në fund të dhjetorit 2023, kreditë konsumatore ishin rritur me 146 milionë euro dhe arritën një vlerë prej 1.949 miliardë euro, duke kaluar pragun e dy miliardë eurove. Edhe pse vëllimi i kredive për banesa është ende më i vogël krahasuar me kreditë konsumatore, ato po rriten me ritme më të shpejta. Në fund të dhjetorit 2024, qytetarët e Maqedonisë kishin borxh prej 1.535 miliardë euro për kredi banimi. Krahasuar me muajin nëntor, kjo përfaqëson një rritje prej 34 milionë euro për një muaj.
Po ashtu, rritja e kredive për shtëpi vazhdon, duke pasqyruar një rritje të borxhit prej 171 milionë euro krahasuar me dhjetorin e vitit 2023. Ky trend tregon se kërkesa për kredi për strehim po vazhdon të rritet me kalimin e kohës.
Fakti që çmimi i një metri katror të pasurive të paluajtshme në Maqedoni vazhdon të rritet ndjeshëm, përkundër rënies në tregjet e pasurive të paluajtshme në Evropë dhe në botë, tregon se qytetarët në vendin tonë janë të gatshëm të investojnë në apartamente dhe nuk po kursejnë para për blerjen e tyre. Në kontrast me këtë, borxhi që rrjedh nga përdorimi i kartave të kreditit dhe minuseve në llogaritë rrjedhëse ka vazhduar të zvogëlohet, duke reflektuar një tendencë të qytetarëve për të shmangur borxhet me interesa të larta dhe për të menaxhuar më mirë financat e tyre. Në fund të dhjetorit të vitit të kaluar, borxhi i qytetarëve me karta krediti ra në 145 milionë euro, duke shënuar një ulje prej 3 milionë eurosh krahasuar me muajin e kaluar dhe 15 milionë eurosh krahasuar me një vit më parë. Po ashtu, minuset e llogarive rrjedhëse ranë në 93 milionë euro, një rënie prej 15 milionë eurosh për vetëm një muaj.
Kreditë e tjera kanë qëndruar në një nivel të ulët, rreth 25 milionë euro, duke u ulur me 4 milionë euro krahasuar me vitin e kaluar. Sipas të dhënave të Bankës Popullore të Maqedonisë, në dhjetor, kredia konsumatore dhe ajo për banesa janë rritur përkatësisht 1.3 për qind dhe 2.3 për qind në muaj, dhe përkatësisht 7.5 për qind dhe 12.5 për qind në vit. Kredia për vetura ka rënë me 2.9 për qind në muaj, por ka rritur 4.7 për qind në vit. Kreditë për kartat e kreditit kanë pësuar rënie mujore dhe vjetore prej 1.9 për qind dhe 9.2 për qind, ndërsa minuset e llogarive rrjedhëse kanë rënë me 13.5 për qind në muaj dhe 4.4 për qind në vit. Kreditë për qëllime të tjera janë rritur me 0.2 për qind në muaj, por kanë rënë me 12 për qind në vit. (koha.mk)