Çfarë ndodhi? Një radar ushtarak rus shënjestroi një aeroplan detar francez ndërsa ai fluturonte mbi Detin Baltik, jashtë Suedisë, duke gjurmuar anijet si pjesë e përpjekjeve për të vëzhguar anijet e dyshimta. Konkretisht, shtoi Parisi, avioni po patrullonte hapësirën ajrore ndërkombëtare kur u bllokua nga radari i një sistemi mbrojtjeje tokë-ajër S-400 dhe u bë “objekti i masave të frikësimit të Rusisë”
Tensionet po rriten në qiejt mbi Detin Baltik, ku një avion i marinës franceze u vu në shënjestër nga një radar rus. Avioni në fjalë, një Atlantique-2, po kryente një mision vëzhgimi si pjesë e operacionit Baltik Sentry të NATO-s, në përgjigje të dëmtimit të pretenduar të shkaktuar nga Moska në kabllot nënujore në rajon. Në një moment të caktuar, dhe pa asnjë paralajmërim, avioni i Parisit përfundoi viktimë e një “përpjekje bllokimi” si dhe një “përcaktimi radari i kontrollit të zjarrit”, sipas një komunikimi nga ushtria franceze. “Ky veprim agresiv rus është i papranueshëm, forcat tona të armatosura do të vazhdojnë të veprojnë për të mbrojtur lirinë e lundrimit në hapësirat ndërkombëtare ajrore dhe detare,” tha ministri francez i Mbrojtjes, Sebastien Lecornu.
INCIDENTI NË DETIN BALTIK
Pra, çfarë ndodhi? Një radar ushtarak rus shënjestroi një aeroplan detar francez ndërsa ai fluturonte mbi Detin Baltik, jashtë Suedisë, duke gjurmuar anijet si pjesë e përpjekjeve për të vëzhguar anijet e dyshimta. Konkretisht, shtoi Parisi, avioni po patrullonte hapësirën ajrore ndërkombëtare kur u bllokua nga radari i një sistemi mbrojtjeje tokë-ajër S-400 dhe u bë “objekti i masave të frikësimit të Rusisë”. Atlantique-2 ishte nisur nga Brittany dhe kishte për detyrë të inspektonte rreth 200 anije që operonin në ujërat ndërkombëtare pranë Suedisë dhe shteteve baltike.
Gjatë misionit, avioni hasi në një bllokim elektronik dhe u shënua nga radari i kontrollit, një procedurë e njohur në terma ushtarakë si “ndriçim”. Sipas kolonelit Guillaume Vernet, zëdhënës i Shtabit të Përgjithshëm të Parisit, ky akt sinjalizon armiqësi, pavarësisht se nuk është i pazakontë në një rajon strategjikisht të ndjeshëm si Balltiku. Ky lloj incidenti është “mjaft i rëndë”, është “mjaft i përhapur” dhe “shkon shumë përtej kufijve të Evropës”, vlerësoi gjenerali amerikan Christopher Cavoli, komandant i forcave të NATO-s në Evropë, gjatë një konference për shtyp në Bruksel.
AVIONI FRANCEZ
Atlantique 2, i projektuar nga Bréguet dhe Dassault Aviation, është një aeroplan patrullimi detar me rreze të gjatë, i optimizuar për luftë kundër nëndetëseve dhe misione të tjera aeronautike. Me një kohëzgjatje maksimale fluturimi prej 14 orësh dhe një rreze prej 4,300 miljesh detare, avioni mund të jetë i dobishëm si për nevojat e mbikëqyrjes ashtu edhe për nevojat luftarake. I pajisur me sensorë të fundit, ai është gjithashtu i pajisur me një detektor anomalish magnetik, një radar Iguane dhe një sensor infra të kuqe FLIR, i cili lejon identifikimin e objektivave sipërfaqësore ditën dhe natën.
Armatimi i tij përfshin raketa AM39, silurët MU90 dhe bomba të drejtuara me lazer. Profesionalizmi i ekuipazhit francez, sqaroi më tej koloneli Vernet, ishte thelbësor në parandalimin e çdo forme përshkallëzimi. Ndriçimi i radarit të Rusisë, siç u përmend, synonte të shprehte armiqësi të përmbajtur, por veprimi u ndal në veprim të drejtpërdrejtë ushtarak. Një sulm në një avion të NATO-s, në fakt, do të kishte rrezikuar të shkaktonte një përshkallëzim serioz dhe të pakontrollueshëm me të gjithë Aleancën Atlantike.
NATO NË GATISHMËRI
Rajoni Baltik mbetet në gatishmëri të lartë pas një sërë ndërprerjesh të energjisë dhe ndërprerjeve në infrastrukturën e telekomit dhe gazit që nga pushtimi i Rusisë në Ukrainë në vitin 2022. Kujtojmë se, në fund të dhjetorit, NATO kishte vendosur të forcojë praninë e saj në Detin Baltik pas sabotimit të dyshuar të një kablloje elektrike nënujore dhe katër kabllove të internetit. Dëmtimi i kabllove nënujore ka pasur ndikim të drejtpërdrejtë në komunikimet ndërkombëtare dhe ka shkaktuar vonesa në rrjedhën e të dhënave për disa shtete. Për këtë arsye, NATO mori masa për të rritur mbikëqyrjen dhe për të siguruar vazhdimësinë e operacioneve në këtë rajon strategjik.
