Në një Siri të lodhur nga 14 vjet luftë, paqartësia politike dhe kërcënimet e vazhdueshme e bëjnë të vështirë implementimin e investimeve të mëdha. Por Arabia Saudite po pozicionohet fuqishëm për të qenë lojtari kyç në rindërtimin dhe rikthimin e ndikimit në një Siri pa Assad-in, larg Iranit dhe gjithnjë e më pak nën hijen turke
Nga Justine FONTAINE
Më 23 korrik, një delegacion prej gati 150 përfaqësuesish nga sektori publik dhe privat i Arabisë Saudite, i shoqëruar nga ministri i Investimeve, Khaled Ben Abdelaziz al-Faleh, mbërriti në Damask për të marrë pjesë në një forum biznesi. Gjatë vizitës, Riadi njoftoi plane investimesh dhe partneritetesh që arrijnë në 6.4 miliardë dollarë në fusha si ndërtimi, infrastruktura, teknologjia e informacionit, transporti, industria, turizmi, energjia dhe tregtia. Ky angazhim masiv vjen në një moment delikat për Sirinë, pas rrëzimit të Bashar al-Assadit në dhjetor 2024. Arabia Saudite është pozicionuar si një nga mbështetësit kryesorë të presidentit të përkohshëm, Ahmed al-Sharaa, i cili në shkurt u prit në mënyrë zyrtare në Riad.
QËLLIMI: LARGIMI NGA “ORBITA” IRANIANE DHE TURKE
Sipas analistit Joseph Bahout, nga Universiteti Amerikan i Bejrutit, qëllimi kryesor i Arabisë Saudite është “të rikthejë ndikimin në Siri për ta larguar atë nga ndikimi iranian”, por njëkohësisht edhe të frenojë ndikimin e fortë ekonomik të Turqisë në vend. Në të njëjtën kohë, investimet mund të përdoren si mjet për të bindur SHBA-të të pranojnë regjimin e ri sirian përmes lehtësimit të sanksioneve.
LEHTËSIMI I SANKSIONEVE AMERIKANE DHE ROLI SAUDIT
Më 30 qershor, presidenti amerikan Donald Trump firmosi një dekret për heqjen e pjesës më të madhe të sanksioneve kundër Sirisë, duke i hapur rrugë vendit të rikthehet në sistemin financiar ndërkombëtar. Ekonomisti sirian Samir Aïta vlerëson se ky vendim u ndikua fort nga Arabia Saudite. Megjithatë, dhuna ndërkomunitare në provincën me shumicë druze të Suweida, që ka shkaktuar mbi 1,200 viktima që nga 13 korriku, ka krijuar përçarje në Kongresin Amerikan. Një pjesë e ligjvënësve nuk dëshiron që heqja e sanksioneve të zgjasë më shumë se 6 muaj, duke e përdorur si mjet presioni ndaj presidentit të përkohshëm Al-Sharaa.
DYSHIMET PËR STABILITETIN
Ndërkohë që Arabia Saudite shpreson për një normalizim të plotë dhe një rikthim të fuqishëm ekonomik, realiteti në terren është më kompleks. Sulmi izraelit mbi selinë e ushtrisë siriane në qendër të Damaskut më 16 korrik e ka tronditur besimin tek siguria dhe autoriteti i regjimit. Për më tepër, ekonomisti Aïta thekson se mungesa e shtetit ligjor dhe mbrojtjes së investitorëve përbën pengesë të madhe për realizimin konkret të investimeve. “Nga 6.4 miliardët e premtuar, do të duhet të shohim nëse janë vetëm marrëveshje parimore apo kontrata reale,” shton ai.
SYRI I ARABISË MBI DAMASKUN
Në një Siri të lodhur nga 14 vjet luftë, paqartësia politike dhe kërcënimet e vazhdueshme e bëjnë të vështirë implementimin e investimeve të mëdha. Por Arabia Saudite po pozicionohet fuqishëm për të qenë lojtari kyç në rindërtimin dhe rikthimin e ndikimit në një Siri pa Assad-in, larg Iranit dhe gjithnjë e më pak nën hijen turke.
