Republika Çeke është përmbytur me propagandë pro-ruse dhe vendi po regjistron një numër rekord lajmesh të rreme (rreth 5000 artikuj në muaj). Në Moldavi, situata është dukshëm më serioze. Aktivitetet janë përshkallëzuar nga dezinformimi dhe financimi i paligjshëm, sipas hetimit të autoriteteve lokale, deri te trajnimi ose rekrutimi i njerëzve për të prodhuar trazira dhe ndikimi pasues në vendimin e njerëzve se për kë do të votojnë këtë fundjavë në zgjedhjet parlamentare
Ndërsa Rusia po vë në provë durimin, vendosmërinë dhe guximin e anëtarëve të BE-së në verilindje të kontinentit me sulme ajrore, angazhimi i saj vazhdon në një fushë tjetër. Zgjedhjet në Republikën Çeke janë planifikuar për 3 dhe 4 tetor, dhe në Moldavi, e cila zyrtarisht hapi negociatat si kandidate për anëtarësim në BE në qershor të vitit të kaluar, ato janë planifikuar për 29 shtator. Raportime shqetësuese, megjithëse jo të papritura, për ndërhyrjen ruse në zgjedhjet e ardhshme po vijnë nga të dy vendet.
Sipas ekspertëve vendas, Republika Çeke është përmbytur me propagandë pro-ruse dhe vendi po regjistron një numër rekord lajmesh të rreme (rreth 5000 artikuj në muaj). Në Moldavi, situata është dukshëm më serioze. Aktivitetet janë përshkallëzuar nga dezinformimi dhe financimi i paligjshëm, sipas hetimit të autoriteteve lokale, deri te trajnimi ose rekrutimi i njerëzve për të prodhuar trazira dhe ndikimi pasues në vendimin e njerëzve se për kë do të votojnë këtë fundjavë në zgjedhjet parlamentare.
MOLDAVIA
Presidentja pro-evropiane e vendit, Maia Sandu, akuzoi publikisht dhe drejtpërdrejt Kremlinin se po përpiqet të ndryshojë rezultatet në favor të tij. Në të njëjtën kohë, vendi është tronditur nga arrestime masive. E gjithë kjo ndodh vetëm disa ditë para zgjedhjeve. Të hënën, në Moldavi u kryen 250 bastisje dhe 74 persona u arrestuan për shkak të një komploti dhe plani të dyshuar për të shkaktuar “trazira masive”.
Ky lajm tingëllon i pakëndshëm, duke marrë parasysh ngjarjet nga Rumania në fund të vitit të kaluar, kur zgjedhjet presidenciale jo vetëm që u hetuan dhe u vunë në pikëpyetje, por përfundimisht u anuluan në dhjetor, sepse hetimi i autoriteteve lokale përcaktoi ndërhyrjen e një fuqie të huaj, e cila shtyu përpara fitoren e një kandidati të prirur ndaj Rusisë dhe kritik ndaj anëtarësimit në Bashkim dhe NATO. Pas anulimit të zgjedhjeve, zgjedhjet e reja presidenciale u mbajtën në maj 2025, dhe fitoi centristi pro-evropian Nicușor Dan. Edhe pse Evropa përfundimisht festoi dhe lëshoi një psherëtimë lehtësimi, dëmi ishte bërë dhe shija e hidhur mbeti për një kohë të gjatë.
REPUBLIKA ÇEKE
Në rastin e Republikës Çeke, biznesmeni kontrovers Andrej Babiš kryeson sondazhet . Me fitoren e tij, Republika Çeke do të forconte kampin e vendeve evropiane me politikanë që e shohin pozitivisht Rusinë, siç janë kryeministri hungarez Viktor Orbán dhe sllovaku Robert Fico . Le të kujtojmë se Babiš është një nga tre themeluesit e grupit parlamentar Patriotët për Evropën në Parlamentin Evropian. Dy të tjerët janë Viktor Orbán dhe austriaku Herbert Kickl nga Partia e Lirisë së Austrisë (FPÖ). Zgjedhjet shihen si një pikë kthese e mundshme gjeopolitike për Republikën Çeke, dhe kryeministri Petr Fiala po e paraqet atë si një vendim nëse Republika Çeke do të mbetet pjesë e Perëndimit apo do t’i afrohet Rusisë. Babiš mbështet një “kompromis” me Rusinë dhe akuzon Fialën se “dëshiron luftë”. Analistët e cituar nga Politico e shohin Babišin si një populist pragmatik që luan me frikën e kostove të luftës, por Babiš nuk konsiderohet domosdoshmërisht ideologjikisht pro-rus.
“JEHONA” NË SHTETET E BE
Zëdhënësi i inteligjencës ushtarake çeke, Jan Pejšek, konfirmoi për Politico se, për shkak të mbështetjes së fortë për Ukrainën, ka pasur aktivitet në rritje nga shërbimet e inteligjencës ruse në territorin çek, duke përfshirë sulmet kibernetike. Mësimet nga ngjarjet në Republikën Çeke mund të zbatohen për vendet e BE-së që, ashtu si Republika Çeke, vlerësohen si “rezistente” ndaj dezinformimit. Në raste më serioze, siç janë vendet në krahun juglindor të NATO-s, kërcënimet janë më serioze. Atje, janë arrestuar ose denoncuar individë kriminelë të cilët, dyshohet se, me urdhër të Moskës, po kurdisnin plane serioze për të filluar një rebelim në rrugët e Rumanisë dhe Moldavisë.
